Aktes Brabant/Bredelaer

Ook in Brabant komt de naam Bredelaar voor: Wilhelmus Henrici de Bredelaer (dus waarschijnlijk de zoon van ene Hendrik) betaalde rond 1498 cijns in Veghel. Hij werd waarschijnlijk rond 1470 geboren. En later ook nog ene Gielis Bredelaer, ook in verband met cijnsbetaling, rond 1615 in Tilburg. 

Er zijn twee takken van den Bredelaer in en rond Veghel bekend. De eerste betreft Ancen Danelssoen Danelssoen, de tweede Claes van den Bredelaer. Het is waarschijnlijk dat de beide takken, die hieronder zijn opgenomen, verwant aan elkaar zijn geweest, maar zeker is dat niet.

I.1        Ancen Danelssoen Danelssoen (die Wever van Vechel), geboren ca. 1360, overleden ca. 1420.

Kind:

1.         Daniel Ansem Danelssoen (van den Bredelaer)

II.1       Daniel Ansem Danelssoen (van den Bredelaer), geboren ca. 1395, overleden ca. 1460. Woonde in Veghel aan  Bredelaer.

Gehuwd voor de kerk ca. 1430 met Liesbeth van der Stegen, geboren ca. 1395. Dochter van wijlen Hendrick Claes van der Stegen.

Uit dit huwelijk:

1.         Anthoniske van den Bredelaer, geboren ca. 1430, overleden ca. 1500. Begijn op het groot begijnhof in ‘s‑Hertogenbosch.

2.         Joost Daniels van den Bredelaer, geboren ca. 1430, overleden ca. 1500. Gegoed in Veghel.

Gehuwd voor de kerk ca. 1450 met Heilwich van Heijst, geboren ca. 1430. Dochter van Peter Henrix van Heijst.

3.         Jacop van den Bredelaer

III.4     Jacop van den Bredelaer, geboren ca. 1430, overleden 1491.

Gehuwd voor de kerk ca. 1450 met Christina NN, geboren ca. 1430.

Uit dit huwelijk:

1.         Daniel van den Bredelaer, geboren ca. 1450.

2.         Jut van den Bredelaer

3.         Hendrick Jacops van den Bredelaer

IV.3     Jut van den Bredelaer, geboren ca. 1450.

Gehuwd voor de kerk ca. 1475 met Jacob van Henxthoevel, geboren ca. 1450.

Uit dit huwelijk:

1.         Adriaen van Henxthoevel, geboren ca. 1475. Trouwde met Elyzabeth NN.

IV.4     Hendrick Jacops van den Bredelaer, geboren ca. 1460, overleden ca. 1530.

Kinderen:

1.         Goert van den Bredelaer, geboren ca. 1485. Vermoedelijk is hij een zoon, maar zeker is dat niet.

Gehuwd voor de kerk ca. 1505 met Margriet van Heze, geboren ca. 1485. Dochter van Jan Marsmans van Heze.

2.         Katherijn van den Bredelaer

3.         Jacop Hendrick Jacops van den Bredelaer, geboren ca. 1490, overleden ca. 1550.

V.5      Katherijn van den Bredelaer, geboren ca. 1490.

Gehuwd voor de kerk ca. 1510 met Willem van Eeck, geboren ca. 1490, overleden ca. 1550.

Uit dit huwelijk:

1.         Hendrick van Eeck (de oude), geboren ca. 1515.

2.         Adriaen van Eeck, geboren ca. 1515.

3.         Hendrick van Eeck (de jonge), geboren ca. 1515.

4.         Lucas van Eeck, geboren ca. 1515.

5.         Margriet van Eeck, geboren ca. 1515.

I.1        Claes van den Bredelaer, geboren ca. 1280, overleden ca. 1360. Woonde waarschijnlijk in Veghel op de Bredelaer.

Kinderen:

1.         Nycholaus (Claes) van den Bredelaer (de oude)

2.         Wautger van den Bredelaer

3.         Henrick Claes van den Bredelaer

II.1       Nycholaus (Claes) van den Bredelaer (de oude), gedoopt ca. 1310, overleden ca. 1380. Uit: ’s Hertogs tienduizend bunders

Het Cijnsboek van de hertog voor de meijerij van ’s Hertogenbosch van 1340

Analyse en bewerking Martien van Asseldonk

Sri Lanka, maart 1998

111 Nicholaus van Bredelaer, 6 penningen

doorgestreept, laatste betaling in 1342

bijschrift: Henricus Wittop

bijschrift fol. 30: dezelfde (Henricus Wittop), van het erfgoed van Nicolaus van Bredelaer, 6 nieuwe penningen

Woonde waarschijnlijk op Bredelaer te Veghel.

Kind:

1.         Claes van den Bredelaer (de jonge)

III.1     Claes van den Bredelaer (de jonge), geboren ca. 1340, overleden ca. 1380. Woonde te Veghel aan het Bredelaer en bezat Weddekens Hoeve.

Gehuwd voor de kerk ca. 1370 met Delia van Hazelberch, geboren ca. 1340.

Uit dit huwelijk:

1.         Jan van den Bredelaer, geboren ca. 1370.

2.         Peter van den Bredelaer, geboren ca. 1370.

3.         Claes Delyen van den Bredelaer

IV.3     Claes Delyen van den Bredelaer, geboren ca. 1375, overleden ca. 1450. Gegoed in Veghel aam het Bredelaer.

Gehuwd voor de kerk ca. 1400 met Ava Jan Hennekens, geboren ca. 1375.

Uit dit huwelijk:

1.         Johanna van den Bredelaer, geboren ca. 1400. Trouwde met Aelbert Zuermonts, gegeod in Veghel op Bredelaer, schepen in Veghel in 1433.

2.         Agnes van den Bredelaer, geboren ca. 1410. Trouwde met Dirck Aert Yewaens.

3.         Kathelijn van den Bredelaer, geboren ca. 1415. Trouwde met Gerrit Henrick Graet, gegoed in Veghel aan het Dorhout. Schepen van Veghel in 1461 en 1465.

II.2       Wautger van den Bredelaer, geboren ca. 1320, overleden ca. 1370. Woonde te Veghel op Bredelaer. Hij wordt in 1361 en 1366 vermeld als schepen in Veghel.

Kinderen:

1.         Hendrick van den Bredelaer

2.         Willem van den Bredelaer

3.         Claes van der Asseldonk (van den Bredelaer)

III.3     Hendrick van den Bredelaer, geboren ca. 1350 te Veghel? Overleden ca. 1425. Hij bezat de zgn. Writerscamp op Bredelaer. Waarschijnlijk woonde hij te Veghel.

In 1406 betaalt hij cijns voor goed in Veghel op Bredelaer: “Henricus, zoon van Wautgerus van den bRedelaer, uit het goed van de kinderen van Nycolaus van den Bredelaer”.

Bron: GA Helmond, Huisarchief Helmond, inv.nr. 127, fol. 101.

Kinderen:

1.         Wautger van den Bredelaer

2.         Henrick van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

3.         Yda van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

4.         Katelijn van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

5.         Bessel van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

6.         Peter van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

7.         Agnes van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

8.         Symon van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

9.         Ave van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

10.       Willem van den Bredelaer, geboren ca. 1380.

IV.5     Wautger van den Bredelaer, geboren ca. 1380 te Veghel? Overleden ca. 1450. Gegoed in Veghel, Bredelaer.

Gehuwd voor de kerk ca. 1400 met Liesbeth van Zoemeren, geboren ca. 1380. Dochter van Willem Henrick Neefkens van Zoemeren.

Uit dit huwelijk:

1.         Dirck van den Bredelaer

2.         Claes van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

3.         Willem van den Bredelaer, geboren ca. 1400. Gegoed in Veghel, op Bredelaer. Hij had ten minste twee kinderen.

4.         Henrick van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

5.         Peter van den Bredelaer

6.         Symon van den Bredelaer, geboren ca. 1400. Hij was gegoed op Bredelaer in Veghel. Hij had waarschijnlijk tenminste 5 kinderen.

7.         Jan van den Bredelaer, geboren ca. 1400. Gegoed on Veghel op Bredelaer. Hij had in elk geval 3 kinderen.

8.         Wautger van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

9.         Liesbeth van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

10.       Jut van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

11.       Udona van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

12.       Beatrijs van den Bredelaer, geboren ca. 1400.

V.4      Dirck van den Bredelaer, speldenmaker[1], geboren ca. 1400.

Gehuwd met Aleit die Bruyn. Dochter van Jan die Bruyn uit Heesch en Margriet; weduwe van Dirck Willems van Haren uit Nistelrode.

Uit dit huwelijk:

1.         Jan van den Bredelaer, geboren ca. 1450, overleden ca. 1520.

V.9      Peter van den Bredelaer, geboren ca. 1400. Gegoed op Bredelaer.

Gehuwd met Henrica NN.

Uit dit huwelijk:

1.         Jan van den Bredelaer

VI.2     Jan van den Bredelaer, geboren ca. 1450, overleden ca. 1530. Gegoed in Veghel.

Kind:

1.         Jasper van den Bredelaer

VII.1    Jasper van den Bredelaer. Gegoed in Veghel.

Kind:

1.         Lijntken van den Bredelaer.

III.4     Willem van den Bredelaer, geboren ca. 1350 te Veghel? Overleden ca. 1410. Gegoed in Veghel, Bredelaer.

In 1406 betaalt Wilhelmus cijns voor goed in Veghel aan de Hoghestraet. “Wilhelmus, zoon van Wautgerus van de Bredelaer, uit het goed van de kinderen van Nycolaus van den Bredelaer. De weduwe en haar kinderen. Gerardus, zoon van Wilhelmus Wautgerus van den Bredelaer.”

Bron: GA Helmond, Huisarchief Helmond, inv.nr. 127, fol. 107.

Kind:

1.         Gerrit van den Bredelaer, geboren ca. 1370 te Veghel?

III.5     Claes van der Asseldonk (van den Bredelaer), geboren ca. 1355 te Veghel? Overleden ca. 1421. Gegoed in Uden, op die Asseldonck; in Veghel op Bredelaer, Heide, helft in de windmolen.

Gehuwd voor de kerk (1) ca. 1380 met Aleyt van Geel, geboren ca. 1355 te Veghel? Dochter van Aert Jacobs van Geel en Sophie van Lyt.

Gehuwd voor de kerk (2) ca. 1385 met Elisabeth van Hauthuyzen. Dochter van Jacop van Hauthuyzen en Rychmoedis.

Gehuwd voor de kerk (3) ca. 1390 met Katharina NN.

Uit het tweede huwelijk:

1.         Wautger van der Asseldonck, geboren ca. 1385, overleden ca. 1467. Gegoed in Veghel en Oss.

Gehuwd voor de kerk ca. 1410 met Aleydis van der Steghen, geboren ca. 1385. Dochter van Aert Claes van der Steghen.

2.         Aleyt van der Asseldonck, geboren ca. 1385.

3.         Ava van der Asseldonck, geboren ca. 1385.

Uit het derde huwelijk:

4.         Aert van der Asseldonck, geboren ca. 1395.

5.         Elizabeth van der Asseldonck, geboren ca. 1395.

6.         Metken van der Asseldonck, geboren ca. 1395.

7.         Jan van der Asseldonck, geboren ca. 1400.

II.3       Henrick Claes van den Bredelaer, geboren ca. 1320, overleden ca. 1390. Woonde waarschijnlijk te Veghel op Bredelaer.

Kind:

1.         Claes Henrick Claes van den Bredelaer van Vechel, geboren ca. 1350, overleden ca. 1420.

Gehuwd voor de kerk ca. 1370 met Ermgardis Everart Loyssoen, geboren ca. 1350.

Akten Brabant

1369

Akte van verkoop, voor Willelm Coelneer, van 2 percelen land Bobbelaer, in Sint-Oedenrode, en van erfcijns uit goederen Bredelaar, in Eerde, 1369

1369 januari 26 in crastino conversionis beati Pauli apostoli anno Domini millesimo trecentesimo sexagesimo octavo
Tiberius Berys en Aleid, kinderen wijlen Johan Saafte hebben verkocht, voor schepenen van ‘s-Hertogenbosch, aan Wilhelm Coelneer:
2 percelen land op Bobbelaar in Sint-Oedenrode en erfcijns uit goederen Te Bredelaar in Eerde
Origineel inventarisnr 1488
Met fragment-zegel Johan van Gemert, dat van Giselbert Sceyvel is verloren

1573

Akte van overdracht, door Maria, dochter van wijlen Laurentius Hermans en van Beatrice, dochter wijlen Gerard Mattijs de Loeker, echtelieden, weduwe van Johan, zoon wijlen Henrik Willems, aan Jacob Donk, voor haar dochter Maria, van vruchtgebruik van erfcijns van 1½ mud rogge, uit panden Welkenshoeve, Bredelaar aan de Heide, Kolvershoeve en Ouden Hof in Veghel, 1573.

Vermoedelijk zijn bedoelde cijnzen later aan klooster Portam Coeli (zie hieronder) gekomen, waarvan Jacob Donk destijds prior was.

Klooster Portam Coeli

Het klooster van de Wilhelmieten van Onze Lieve Vrouw ad Portam Coeli zou volgens Coeverincx, Analecta II blz. 196, in het jaar 1205 in de vrijdom van de stad ‘s-Hertogenbosch, onder Den Dungen, opgericht zijn. De stichter was Wynandus van Basel, naar wie en naar de plaats van vestiging, het klooster gewoonlijk dat van Baseldonck genoemd werd.

De Orde van de Wilhelmieten is gesticht door Wilhelmus de Malavalle en leefde een tijd lang volgens de regel van de H. Benedictus, aan welke regel Baseldonck steeds trouw is gebleven.

In 1542 werd het gebouw, op last van de regering, door de stad afgebroken uit vrees, dat de vijand er zich zou verschansen. De paters namen voorlopig hun intrek bij de Rijke fraters binnen de stad en kochten het daarop volgend jaar een pand van de Familie Heym, gelegen op de Windmolenberg, ten westen begrensd door het klooster Bethanië, ten oosten door het Heymgasthuis, dit laatst genoemde pand werd eveneens in 1545 aangekocht. In het zelfde jaar kwam ook het daarnaast gelegen pand van Hendrick van Deventher, ten oosten grenzend aan het erf van Jacobus Spijker, in bezit van Porta Coeli.

De rijkdom van het klooster had vermoedelijk verslapping van de tucht tot gevolg, de bisschop van ‘s-Hertogenbosch gebruikte dit als voorwendsel, om de bezittingen naar het bisdom te trekken. Vermoedelijk staat hiermee in verband de akte van zedelijk gedrag, welke in 1627 aan de broeders werd verleend.

In 1525 en nog twee maal in 1566 werd het klooster door het gepeupel geplunderd. Bij de inname van de stad in 1629, volgde verbeurdverklaring van de onroerende kloostergoederen. De paters trokken weg, volgens de geschiedenis van het klooster te Huybergen, blz. 24, naar Bokhoven, Oisterwijk en Turnhout, (zie stukken behorende tot het archief van het klooster van Huybergen, coll. aanw. 1933. nrs. 34-51), waar in 1678 de laatste kloosterling, Boucquet, overleed. In het midden van de 17de eeuw weet Siardus Bogaerts, prior van Huybergen, de financiën van zijn klooster met die van Beveren te versmelten. Vereniging van deze beide kloosters stuitte evenwel af op onwil van Beverens prior Johannes Bayart. Er volgde toe strijd over de betalingen, welke Huybergen voor Beveren gedaan had. In de strijd over de erfenis van de Baseldonckse goederen, na Boucquets dood, wist de laatste niet gedaan te krijgen, dat zij bij testament aan het Huybergsche klooster vermaakt werden (2 januari 1678), terwijl Bayart er aanspraak op maakte, om de schulden van zijn klooster daaruit te betalen. Tenslotte zijn zij aan Huybergen gebleven.

Het klooster mocht niet meer dan twaalf leden tellen. Het was blijkbaar rijk en de leden kwamen voort uit de gegoede burgerij van ‘s-Hertogenbosch.

Hoe de administratie van Porta Coeli gevoerd is, kan enkel bij benadering worden vastgesteld, omdat slechts een klein gedeelte van het archief voorhanden is. Naar analogie van die van andere kloosters mag aannemelijk geacht worden, dat ook hier oorspronkelijk een scheiding heeft bestaan tussen het geestelijk bestuur en het geldelijke beheer, dat wellicht aan de ‘cellarius’, was opgedragen. De stukken van financiële aard bestaan voor het grootste deel uit aflossingen van cijnsen of hebben betrekking op aankopen van land. Deze transacties zijn dus in overeenstemming met de opvattingen van de kerk over geldelijk beheer.


[1] [1] 01-09-1498 resp. 06-09-1498

1266/396v-4
Theodoricus Wautgeri van den Bredelaer weduwnaar van Aleijdis Johannis die Bruijn, stond aan Godefridus, Daniel? en Gheertruijde, kinderen van wijlen Danielis van den Loeck tot hun behoef en ten behoeve van Danielis van Hoeps, zoon van Wilhelmus en Elizabeth dochter van wijlen Danielis van den Loeck, het vruchtgebruik af in een erfcijns van 5 pond geld, welke cijns Erenbertus Georgii (=Jorijs) Erenbertszoen beloofd had te geven aan Johannes Jacobi Loze, gaande uit 3 morgen land te Nuland en welke cijns genoemde Theodoricus Wautgeri van den Bredelaer van Arnoldus Reijneri van Zambeeck gekocht had.
(in margine iets over een cijns van 10 gulden die verkopers uit voornoemde goederen verkochten aan dezelfde (!?) Petrus, welke Petrus zal manen op een beemd en niet op alle goederen van de verkopers.
396v-5.